Aniołowie i my – dzieci światłości: stworzeni do życia w Prawdzie, powołani, by wciąż zwracać się ku Światłu, które jest samym Bogiem.
Aniołowie i my – dzieci światłości
Światłość w Piśmie
„Dzieci światłości” (Ef 5,8) — tak Biblia nazywa tych, którzy żyją blisko Boga.
Dla św. Augustyna to prawda o stworzeniu: pierwsza światłość to świat duchów, które od początku trwają w Prawdzie.
Biskup z Hippony nie interpretuje tego momentu jako opisu zjawiska fizycznego, ale jako objawienie światła duchowego. Są to narodziny anielskiej wspólnoty, która od początku żyje Bogiem i dla Boga.
„Niech stanie się światłość – i stała się światłość; aby to, co było w Słowie, zaistniało w dziele” (Fiat lux, et facta est lux; ut quod ibi erat in Verbo, hic esset in opere).
Augustyn i świat duchów
W swoim komentarzu do Księgi Rodzaju (De Genesi ad litteram) św. Augustyn opisuje, że słowo światłość odnosi się do powołania do istnienia stworzeń duchowych i rozumnych – tych, których tradycja nazywa aniołami.
Zatem nie mówimy tutaj o materialnym świetle nieba, lecz o duchowym blasku Prawdy, który od początku rozświetla umysły stworzeń skierowanych ku Bogu.
Augustyn zauważa, że stworzenie rozumne zostało ukształtowane właśnie w zwróceniu ku Światłu i od razu oświecone Prawdą – dlatego od pierwszej chwili poznaje Tego, ku któremu jest skierowane.
Pierwszy Dzień – wyjaśnia Augustyn – to nie tylko start czasu, ale duchowe pierwszeństwo kontemplacji -
( ... ) diesque ille societas atque unitas super coelestium Angelorum atque Virtutum est – ten dzień jest wspólnotą i jednością aniołów i mocy niebieskich.
Tak wygląda początek: wspólnota istot zwróconych ku Światłu. I do tej samej wspólnoty jesteśmy zaproszeni my.
Człowiek w drodze ku światłu
Augustyn widzi zatem w pierwszej światłości nie jakąś fizyczną energię, ale wspólnotę rozumnych duchów rozświetlonych przez Słowo. I właśnie dlatego porządek stworzenia nie zaczyna się od materii, ale od poznania i komunii: najpierw te istoty, które mogą oglądać Boga i w Nim rozumieć świat, a dopiero potem cała tkanka widzialnego wszechświata.
Co to oznacza dla każdego z nas, którzy pragniemy odkrywać powołanie dzieci światłości?
Augustyn przypomina: aniołowie od pierwszej chwili, kiedy zostali stworzeni, są twarzą zwróceni ku Światłu. Dlatego od razu widzą jasno, jak wszystko w stworzeniu ma swój sens w Bogu.
Człowiek natomiast uczy się światła krok po kroku – w czasie. Uczy się tego między innymi przez wierność, ale także przez nawrócenie, walkę duchową, unikanie tego, co odciąga od światła.
Augustyn w De Genesi ad litteram (XI) porównuje to z aniołami, zauważając: Illa quippe est in sanctis Angelis, haec in sanctis hominibus – U aniołów natura jest doskonalsza, u ludzi dobra, choć niższa.
Wspólne powołanie
Nie chodzi zatem o rywalizację. Aniołów i ludzi łączy to samo powołanie. Aniołowie od początku trwają w świetle. Człowiek ma natomiast wybierać je codziennie, jakby na nowo.
Dlatego możemy powiedzieć, że określenie dzieci światłości staje się wspólnym imieniem aniołów i ludzi: u Augustyna oznacza ono drogę od poznania światła do życia, które naprawdę nim promieniuje.
Augustyn daje prostą, choć wymagającą wskazówkę: szukaj Źródła i trwaj w Źródle.
Prawdziwego światła nie znajdziemy w połysku tego, co zewnętrzne, ale w powrocie do Słowa – przez modlitwę, wejście w głąb siebie, kontemplację i wierność wierze.
Wtedy dzień pierwszy – dies unus, dzień jedyny, który stoi u początku wszystkiego – zaczyna rozświetlać także nasze zwykłe dni: pracę, relacje, wybory i zmagania.
Może więc warto dziś zatrzymać się na chwilę i pomodlić słowami:
Panie, naucz mnie żyć jak Twoje dziecko światłości.
Bo jeśli aniołowie są pierwszą światłością stworzenia,
to moim zadaniem jest stać się odbiciem Twojej światłości –
małym, kruchym, ale prawdziwym.
A gdy zwracam się ku Tobie, który jesteś Światłością,
świat wokół staje się choć odrobinę jaśniejszy.
Źródła św. Augustyna
- De Genesi ad litteram II, 8, 16: Fiat lux, et facta est lux; ut quod ibi erat in Verbo, hic esset in opere — „Niech stanie się światłość – i stała się światłość; aby to, co było w Słowie, tutaj zaistniało w dziele.”
- De Genesi ad litteram II, 8, 16: ...conditionem spiritalis et intellectualis creaturae… in qua natura intelleguntur omnes Angeli sancti atque Virtutes — „...kondycja stworzenia duchowego i rozumnego, w której rozumie się wszystkich świętych Aniołów i Moce.”
- De Genesi ad litteram V, 2: ...diesque ille societas atque unitas super coelestium Angelorum atque Virtutum est.— „...tamten dzień jest wspólnotą i jednością nadniebiańskich Aniołów i Mocy.”
- De Genesi ad litteram II, 8, 17: ... a quo illuminantur ut sapienter vivant — „ ...od którego są oświecani, aby żyć mądrze.”
- De civitate Dei XI: ... sancta societas angelorum est illustratione veritatis intellegibiliter fulgens — „...święta wspólnota aniołów jaśnieje inteligibilnym blaskiem Prawdy.”
- De Genesi ad litteram XI: Illa quippe est in sanctis Angelis, haec in sanctis hominibus — „Tamta [doskonalsza] natura jest w świętych aniołach, ta [dobra, choć niższa] w świętych ludziach.”
- De vera religione 39, 72: Noli foras ire, in te ipsum redi; in interiore homine habitat veritas — „Nie wychodź na zewnątrz; wejdź w siebie. W człowieku wewnętrznym mieszka prawda.”
- Enarrationes in Psalmos 35(36): Ipse enim fons et lumen est: quoniam in lumine tuo videbimus lumen — „On sam jest Źródłem i Światłem: bo w Twojej światłości oglądamy światłość.”